Lezing Bruno Nagel, Mens en kosmos in de Oude Upanishaden 24 mrt 2019
De Oude Upanishaden (ca. 8e-6e eeuw voor Chr.) zijn meditatieve wijsheidsteksten die aansluiten bij de rituele delen van de Veda. In deze Upanishaden komt een weg naar binnen aan het woord, die leidt tot een bewustwording van het ware ‘Zelf’ (Âtman) van de mens. Bewustwording van het Zelf sluit een mens niet af van de werkelijkheid, maar leidt tot een oorspronkelijk contact met de dragende, al-doordringende grond (Brahman) van wat bestaat. Opmerkelijk is, hoe In het ontdekken van de toegang tot het Zelf meditaties rond de symboliek van de oer-elementen van de kosmos (vuur, water, aarde, lucht, en ruimte) in hun verwantschap met de mens een bijzondere rol spelen.
Hier zien wij overeenkomsten met het denken van de oudste Griekse filosofen van vóór Socrates.
Jaarthema 2018/2019: Mens, natuur en kosmos
‘De bewuste mens ervaart zichzelf als deel van een groter geheel. Niet alleen als deel van de natuur, de aarde en alles wat daarop leeft en groeit, maar ook verbonden met datgene wat onze fysieke waarneming overstijgt. Op tal van filosofische, spirituele en vooral op de meest persoonlijke vragen over het leven kunnen we vanuit ons materiële bewustzijn vaak geen antwoord vinden. Zowel in het Oosten als in het Westen hebben sinds mensenheugenis gewone mensen en grote denkers proberen te begrijpen hoe de mens verbonden is met de natuur en met de kosmos.
Of gedacht dat de mens misschien zelf wel die verbinding is! Bijzondere gastdocenten geven dit seizoen een lezing vanuit hun eigen interesse en (wetenschappelijke) achtergrond, waarbij oosterse en westerse visies aan bod komen. Is er een kosmische bedoeling aan het aardse bestaan van de mens? Heeft de oosterse mens een andere relatie tot hemel en aarde dan de westerse? Wat heeft dat voor gevolgen voor hoe hij in het leven staat? Kunnen wij als wereldburger in de 21ste eeuw daar iets uit leren voor ons zelf?’